Reisfiche
Omdat reizen naar Noord-Korea altijd via de Korea International Travel Company (KITC - www.kitc.com.sg) moet gaan, of je nu alleen reist of niet, koos ik voor een groepsreis temeer omdat die uitzonderlijk, via drie binnenlandse vluchten, ook het noorden aandeed. Een constante is dat je steeds twee gidsen, die elk een verschillende vreemde taal spreken, en een chauffeur meekrijgt. Verder weet je ook dat je persoonlijke vrijheid haast tot nul herleid wordt en contact met Noord-Koreanen zich zal beperken tot die Koreanen die het regime voor je uitgezocht heeft. Het programma ligt van te voren vast en kan elk moment, eenzijdig, gewijzigd worden. Dit hebben we meer dan ons lief was mogen vaststellen. Bij elke bezienswaardigheid staat een Noord-Koreaanse in traditionele kledij die haar uitleg in het Koreaans geeft. Dat wordt dan in het Engels of het Frans vertaald door één van de twee gidsen waarna Marcel, onze gids, het dan nog eens naar het Nederlands vertaalt. Wanneer het bezoek een standbeeld van Kim Il-Sung betreft of wanneer je bij het binnengaan van een gebouw een grote foto van Kim Il-Sung voorbijloopt, en zo'n foto of beeld is er altijd, moet er eerst eerbiedig gebogen worden. Kim Il-Sung wordt als een god aanzien, alles in het land wordt hem toegedicht. Na zijn dood in 1994 is men zelfs een nieuwe tijdrekening, Juche, gestart waarbij 1912, zijn geboortejaar, het jaar 1 is. 2011 is dus Juche 100. In elke publicatie of krant staat als datum Juche xx met tussen haakjes het jaartal zoals wij het kennen.
Ik had me verwacht aan toestanden die ik in 1987 in Albanië meemaakte (groepsreis, ook twee gidsen, geen inbreng in het programma, alles voor de Grote Leider ...) maar dit was toch nog andere koek. Zelfs van een namiddag op je hotelkamer blijven terwijl de rest een museum of wat daar moest voor doorgaan ging bezoeken, werd een staatsprobleem gemaakt. De nieuwsgierigheid bleef echter en de onderweg opgebouwde frustratie ging langzaam over in berusting en ten slotte in gelatenheid. Welkom in Noord-Korea.
